Dünyada tüm kanserler arasında en sık karşılaşılan 5. kanser türü olan mide kanseri, mide zarında malign (kanser) hücrelerin oluşmasıyla gelişir. Erken teşhis ile mide kanseri tedavi edilebilir bir hastalıktır.
Mide duvarı 5 kat dokudan oluşur. En içteki tabakadan en dıştaki tabakaya kadar, mide duvarının tabakaları şunlardır: Mukoza, submukoza , kas, subseroza (bağ dokusu) ve seroza. Mide kanseri mukozada başlar ve büyüdükçe dış katmanlara yayılır.
Mide kanseri türleri nelerdir?
- Adenokarsinom; En sık görülen alt tiptir (%90-95)
- Gastrointestinal Stromal Tümör (GIST)
- Nöroendokrin tümörler (NET)
- Lenfoma
Mide kanseri için risk faktörleri nelerdir?
Mide kanseri olma olasılığını artırabilecek bazı risk faktörleri şöyledir:
- Mide kanseri her yaşta görülebilse de 60 yaşın üzerindeki kişilerde daha yaygın olarak gelişir
- pylori adlı bir bakteriye maruz kalan kişiler
- Tütsülenmiş gıda tüketimi
- Meyve sebze içermeyen ve tuz oranı çok yüksek olan diyet uygulamak
- Birinci derece aile yakınlarında kanser öyküsü bulunması
- Obezite
- Ailesel adenomatöz polipozis veya Lynch sendromu gibi bağırsak bozukluğuna neden olan genetik bir değişimin miras kalması
- Sigara içmek, aşırı alkol tüketimi
- Midedeki belirli polip türleri
- Erkeklerde kadınlardan daha fazla gelişmektedir
Mide kanseri belirtileri nelerdir?
Mide kanseri hastalığında erken evrelerde şu belirtiler görülebilir:
- Hazımsızlık ve midede rahatsızlık hissi
- Yemek yedikten sonra beliren şişkinlik hissi
- Asidite ve geğirme sıklığında artış
- Hafif mide bulantısı
- İştah kaybı
- Göğüste ağrılı yanma hissi
Mide kanserinin daha ileri evrelerinde ise aşağıdaki belirtiler ve semptomlar ortaya çıkabilir:
- Dışkıda kan görülmesi
- Kansızlık
- Bilinmeyen bir nedenden dolayı ani kilo kaybı
- Gözlerin ve cildin sararması
- Karında sıvı birikmesi
- Yutma güçlüğü
- Göbek deliği veya göbek bölgesinde bir yumru
- Vücut kıvrımlarında ve kırışıklıklarda derinin koyulaşması
Bu belirtilerden herhangi biriyle karşılaşıldığında vakit kaybedilmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Mide kanseri nasıl teşhis edilir?
Fiziksel öykü ve muayene: Hastanın semptomları anlamak ve bulguların kontrol edilmesi, tanıya ulaşmanın ilk basamağıdır.
Üst GI endoskopi: Üst endoskopiyle kameralı esnek ince bir tüpün mideyi içeriden görmesi işlemi yapılır. Yani endoskopi uygulamasında hekiminiz ışıklı bir kamerası bulunan uzun bir tüp ile yemek borunuzu, midenizi ve ince bağırsağın ilk kısımlarını gözlemleyebilir.
Biyopsi: Endoskopik muayenede herhangi bir anormallik örneklenir ve mikroskop altında incelenerek tanı doğrulanır.
Endoskopi ve biyopsi uygulamaları ile birlikte mide karsinomlarının yüzde 95’ten fazlası tanımlanabilir. Mide kanseri tanısının konulmasının ardından mide kanserinin hangi evrede olduğunun tespit edilmesi için Bilgisayarlı Tomografi, MR ve Ultrasonografi ile birlikte farklı tetkiklerin de uygulanması gerekmektedir.
Mide kanseri tedavisi nasıl yapılır?
Mide kanseri tedavisi hastanın genel sağlık durumu, cerrahi işlem geçirmeye uygun olup olmadığına, tümörün evresine bağlı olarak planlanır. Tedavi genel olarak iyileştirici ve palyatif olarak kategorize edilebilir.
Mide kanserinin ana tedavi yöntemlerinden birisi cerrahi prosedürdür. Tümörün yerine göre midenin tamamı veya bir kısmının çıkarılması tedavinin en önemli kısımlarından birini oluşturur. Kemoterapi ve radyoterapi cerrahi işlem öncesi veya cerrahi işlem sonrası ihtiyaca göre uygulanabilir.
Cerrahi prosedürler
Tümör lokal olarak endoskopik çıkartmak
Bu cerrahi prosedür kanser erken evrelerdeyse uygulanabilir. Mide iç yüzeyini kaplayan mukoza dediğimiz katmanı ile sınırlı olan tümörler, endoskopi işlemi sırasında çıkarılabilir. Tümörleri çıkarmak için özel aletler kullanılır. Prosedürün türü, kanserin konumuna ve doktorların görüşüne bağlı olacaktır.
Subtotal Gastrektomi
Bu cerrahi işlem sırasında sırasında midenin bir kısmı ve çevreleyen doku ve lenf düğümlerinin çıkarılır. Söz konusu prosedür çoğunlukla tümörün midenin ince bağırsağa en yakın kısmında bulunduğunda uygulanır.
Total Gastrektomi
Bu ameliyat, gerektiğinde midenin tamamının yanı sıra çevreleyen doku ve lenf düğümlerinin çıkarılmasını içerir.
Kemoterapi
Mide kanseri tedavisinde hastalığın evresine göre cerrahi öncesi, cerrahi sonrası veya ileri evrelerde tek başına hastaya uygun tedavi protokolleri uygulanır.
Hedefe yönelik tedaviler
Hedefe yönelik tedaviler de bu süreçte uygulanabilir. Örneğin, trastuzumab üzerlerinde HER2 pozitif protein bulunan mide kanseri hücrelerini tedavi etmek için kullanılabilir.
Radyoterapi
Radyoterapide kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili x-ışınları kullanır. Mide kanseri tedavisinde kullanılan tipik radyoterapi alanı, üst karın kısımlarını içerir. Çoğu durumda, radyoterapi kemoterapi ile birlikte verilir. Sağlık ekibiniz, radyoterapi türünü ve miktarını, ne zaman ve nasıl verileceğini planlamak için kişisel ihtiyaçlarınızı dikkate alacaktır.
Kemoradyasyon nedir?
Radyoterapi bazı durumlarda mide kanseri için kemoterapi ile aynı zaman diliminde verilir. Buna kemoradyasyon denir. Genellikle kemoterapi ile birlikte verilen radyoterapi türü, harici ışın radyasyon tedavisidir ve çoğunlukla 5-fluorurasil (Adrucil, 5-FU) ve lökovorin (folinik asit) ile birlikte verilir.
Mide kanseri tedavisini tamamladıktan sonra onkoloji ekibiniz tarafından yakından takip edilmeniz gerekir.
Mide kanseri için destekleyici bakım
Kanser tedavisinin önemli bir parçası olan destekleyici bakım, insanların mide kanserinin fiziksel, pratik, duygusal ve ruhsal zorluklarını karşılamalarına yardımcı olur. Özellikle tedavi sonrası kanserle yaşayan insanların ve sevdiklerinin ihtiyaçlarının karşılanmasına ve yaşam kalitesinin yükseltilmesine yardımcı olacak birçok program ve hizmet mevcuttur.